“Karşılaştığım ilk Türk kızı sensin dedim, çünkü artık senli benli konuşuyorduk. Küçük, küçüğüm, biriciğim seviyorum seni. Bir zamanlar, okulda Mohaç savaşını öğretmişlerdi. Biliyorum ki senin ataların, benim atalarımın kanını döktü ve birbuçuk yüzyıl utanç verici kölelik altında tuttular. Buna karşın yine bir yüzelli yıl kölen, uşağın, vergi verenin olmak isterdim sevgili düşmanım, sevgili Doğulu akrabam. Biliyor musun? Gel barışalım. Ben hiçbir zaman kızmadım senin halkına, çünkü yokluklarında mutsuz olacağım en güzel sözcüklerimizi sizden aldık. Şairim ben, sözcüklerin aşığı, delisi. “İnci” sözcüğünü siz verdiniz, “ayna”sözcüğünü, ve sonra “tabut” sözcüğünü de. Sen, inci gibi kız, tabutum kapatılıncaya dek ruhumun aynasında parıldayacaksın. Eğer ‘yüzük’, ‘yüksük’, ‘buğday’, ‘şarap’ dersem anlar mısın? Tabii, niye anlamayacakmışsın, bunlar da sizin sözcükleriniz ve varlıklarından karın doyurduğum ‘harf’ de, ‘yazı’ da sizin. Yüzüğüm, yüksüğüm sensin, beslendiğim buğdayım, sarhoş eden şarabım sensin. En gösterişli üç yüz otuz sözcüğümüzü size borçluyuz. Eskiden beri arıyordum birisini, bir Türk’ü, şükranımı ifade edebilmek için ve en azından kısmen geri ödeyebilmek isterdim bu ödünç sözcükleri, silebilmek isterdim o zamandan bu yana faiz üstüne faiz binen dil tarihine dair vergiyi…” Dezso Kosztalanyi, Gecekuşu Kornelius romanından alıntı.
⚫ ⚫ ⚫
“Gülbeyazı bir pastaya” benzeyen o kız hala büyümedi.Bir türlü büyüyemedi. Hep çocuk kaldı.
Yeni diller, yeni şarkılar, yeni oyunlar öğrendi. Ama hiç büyümedi!
Aldığı övgüler, alkışlar katlanarak arttı; bunlar, ona yetmedi.
Halkı her gün yeni bir becerisine tanık oldu, karşılığında büyük şiirler yazıldı, şarkılar bestelendi onun için. Ama o bir ispanyol’a, bir alman’a, bir fransız’a benzetilmeyi daha değerli buldu.
Kedisinin altına serdiği minik kırmızı halıyı, dünyanın en büyük müzeleri nasıl paylaşacaklarını bilemediler. Ama o bunun anlamını çözemedi.
Macar halkına 330 sözcük bağışlamanın anlamını kavrayamadığı gibi, kendi öz sözcüklerine de sahip çıkamadı. Kelime dağarcığı yıllar boyunca daraldı da daraldı. Sonunda 330 sözcükten ibaret kaldı. Ama o bunun farkına bile varmadı.
Bedeni yetişkin bedeni; yüzü, çocuk yüzü, yaşlanmış bir çocuk yüzü olarak kaldı!
⚫ ⚫ ⚫
Çok özür dilerim sevgili blogseverler. Şairane yazmaya çalışıyorum ama gördüğünüz gibi, olmuyor. Edebiyat yapmadan edebi olmak herkesin harcı değil. Bu şekilde daha fazla devam edemeyeceğim.
Macar yazar Deszo Kozstalanyi’nin -Dezö Kostalyani olarak okuyun, fransızca bir şey söylüyormuş gibi yaparak- burada bir bölümünü okuduğunuz eserine bir gönderme yapmaya çalışıyorum. Ama ona kızgınım. Ben onun gibi konuşamam. Bildiğim şekilde konuşacağım.
Dezö, o sefil Gecekuşu Kornelius’a küçük bir kızı öptürmekle çok ayıp etmiş. Neymiş, türk milletine olan kelime borcunu ödemek istemişmiş. Bunun için ne zamandır bir türkle karşılaşmayı beklemiş. Fırsat bulunca da 330 defa öpmüş. Her bir kelime için, toplamda 330 öpücük! Şimdi onun mantığıyla hareket eden bir Kongoluyu düşünün. Adamların resmi dili Fransızca. Engoya Oko trende bir fransız kızı yakalasın ve “fransızlara minnet borcumu ödeyeceğim” desin. Gözünüzde binlerce sözcük içeren Büyük Larousse Lugatını canlandırın. Bir de Engoya’nın şükranlarını kabul etmeye çalışan zavallı fransız kızı!
Bizim kızda da kabahat var diyeceğim ama adı üstünde, o henüz küçük. Böylesine bir saldırıya maruz kalan birinin kendini toparlayabilmesi tabii ki çok zor. Yukarda bu travmanın küçüğün ilerki yaşlarında yol açtığı ruhsal yıkımı betimlemeye çalıştım. Keşke, ilk öpücükte biraz olsun kendine gelebilseydi de bunlar olmasaydı.
Adam bir de dalga geçiyor: “Ben bile kendimi batı Avrupalı saymıyorum. Sendeki bu tavırlar nedir!” diyerek.
ESKİ ŞEHİR GÜNLÜĞÜ 